آبغوره دارای اسید مالیک، اسید فرمیک، اسید سوکسینیک، اسید اگزالیک، اسید گلوکولیک و قند است. این ماده مغذی که آب غوره های ترش مزه درخت انگور می باشند برای چاقی مفرط و پوست بدن فواید زیادی دارد .آبغوره با افزایش اسیدیته معده می تواند در هضم غذاهای چرب و سنگین مفید باشد. هم چنین افراد مسن که به دلیل کاهش اسید معده به خوبی غذا را هضم نمی کنند، می توانند از این چاشنی برای تسهیل هضم غذا کمک بگیرند، ولی نباید در این مورد زیاده روی کنند.آبغوره صفرابر است و کمک به دفع زردی می کند و هم چنین می تواند باعث تقویت کبد شود.
از طرفی به دلیل داشتن اسیدهای آلی پتاسیم دار برای درمان پا درد و کمر درد، درد سیاتیک و روماتیسم مفید است.آبغوره مدر است و هم چنین به دفع سموم از طریق کلیه ها کمک می کند. این چاشنی خاصیت کاهش حرارت بدن و رفع عطش را هم دارد، که بدین جهت در موارد تب و سل ریوی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.از طرفی محرک اشتها بوده و افزودن کمی از آن به غذا می تواند باعث طعم مطلوب آن شده و به افزایش جذب املاح معدنی به ویژه آهن مواد غذایی غیرحیوانی مانند حبوبات کمک کند. مصرف آبغوره در خانم ها می تواند در باز شدن قاعدگی موثر باشد. به علاوه این چاشنی در درمان اسهال ساده نیز نقش دارد.
خواص درمانی آبغوره
1- غوره از نظر طب قدیم ایران سرد و قابض است.
2- در درمان ورم مخاط دهان و نرمی لثه ها موثر است.
3- مفرط مفید است آب غوره برای درمان چاقی
4- خوردن آب غوره بلوغ دختران را جلو می اندازد و قاعده را باز می کند
5 – آب غوره چون دارای تارتارات پتاسیم است، برای درمان سیاتیک و رماتیسم حاد بسیار مفید است
6 – حرارت و صفرای بدن را دفع می کند و روده ها را ضد عفونی می کند .
7 – آبغوره تقویت کننده است.
8 – برای برطرف کردن ورم گلو ، آب غوره قرقره کنید .
9 – برای دفع کرم روده و تقویت معده باید مدت پنج روز آش آبغوره همراه با زیره سیاه مصرف کنید. البته در این مدت باید از خوردن غذاهای سنگین اجتناب نمائید .
10 – آب غوره درمان کننده پا درد و کمردرد می باشد . برای معالجه میتوان مدت ده روز آش آبغوره مصرف نمود .
11– ترشی غوره نیز برای معالجه رماتیسم و سیاتیک مفید است .
خواص آبغوره در طب سنتی
از لحاظ طب سنتی دارای طبع سرد می باشد. امام رضا (ع) در طب الرضا غلبه مزاج بلغم در فصل زمستان را محتمل برشمرده اند که با عنوان مزاج زمستانی از آن یاد می شود . از اینرو مطابق تدابیر غذایی امام رضا (ع) بر اساس ماهها و فصلها کسانی که طبع سرد دارند، نباید از غوره و فرآورده های آن استفاده کنند. ولی افراد گرم مزاج که مبتلا به بیماری های حرارتی می شوند می توانند از آن استفاده کنند چرا که غوره مزاج را سرد و خشک کرده و حرارت خون و صفرا در بدن را کم می کند و باعث از بین رفتن صفرا و بلغم موجود در معده می شود.
خواص آبغوره
از این رو کارشناسان طب اسلامی معتقدند فردی که به چاقی دموی مبتلا است برای لاغر کردن باید از مواد غذایی سرد و خشک استفاده نماید چرا که این افراد دارای طبیعتی گرم و تر هستند و برای لاغری باید به روش درمان به ضد استفاده کرد که مصرف غذاهای سرد و خشک می تواند موجب لاغری فرد شود و آبغوره یکی از غذاهای سرد و خشک است.
امام رضا (ع) همچنین در بخشی از رساله ذهبیه خطاب به مأمون همراه داشتن آب غوره را برای مسافر لازم دانسته می فرماید:… ان المسافر ینبغی له ان یتحرز بالحر اذا سافر و هو ممتلی من الطعام و لاخالی الجوف، ولیکن علی حد الاعتدالی و لیتناول من الاغذیه البارده مثل القریص و الهلام و الخل و الزیت و ماء الحضرم و نحو ذالک من الاطعمه الباره؛ بدان که همانا شخص مسافر باید در هنگام حرکت اعتدال هوا را در نظر داشته باشد وقتی در هوای گرم ناچار بمسافرت شد شکم خود را از طعام پر نکند و نیز با شکم خالی حرکت نکند اعتدال در شکم را رعایت کند در هوای گرم غذای سرد و مرطوب بخورد از قریص(گوشت تازه) و هلام(گوشت بدون چربی) و سرکه و روغن زیتون و آب غوره و نظیر آنها استفاده کند.
یکی از خواص آب غوره رفع تشنگی و تعدیل اشتها است و برای همین در عیون اخبار الرضا(ع) این سخن از امام رضا آمده است که شخص مسافر لازم است در حین مسافرت آب غوره و سرکه و زیتون خام بخورد.
آبغوره، وزنتان را کم نمی کند
آبغوره نه تنها لاغر نمی کند، بلکه مصرف ناشتا و مستمر آن مخاط دستگاه گوارش را تخریب کرده و مستعد ایجاد زخم می کند.متخصصان عقیده دارند چاقی و به تبع آن افزایش چربی های دور شکم به دلیل عدم فعالیت فیزیکی و افراط در مصرف غذاهای پرچرب است و هیچ راهی جز بالا بردن فعالیت های بدنی و پیروی از یک رژیم غذایی کاهش دهنده وزن، آن هم زیر نظر متخصصان مربوط ندارد.
آبغوره وکاهش فشار خون
هرچند قرار دادن آبغوره و سرکه در لیست رژیم غذایی مناسب است اما این یک باور اشتباه است که مصرف سرکه و آبغوره می تواند باعث کاهش و کنترل فشارخون شود. درواقع، این خوراکی ها می توانند باعث کاهش قندخون شوند و از آنجا که علائم کاهش قند و فشارخون شبیه هم هستند، شما هم فکر می کنید دچار پایین آمدن فشارخون شده اید.به طور کلی، می توان در میان خوراکی های طبیعی به برخی میوه ها مانند زرشک، عناب و گریپ فروت، برخی روغن ها مانند روغن زیتون و روغن ماهی و برخی سبزی ها مانند جعفری برای کنترل و کاهش فشارخون اشاره کرد. املاحی مانند پتاسیم و منیزیم هم نقش چشمگیری در کنترل و کاهش فشارخون دارند. پتاسیم به مقدار فراوان در موز و جعفری یافت می شود اما از آنجا که موز حاوی هیستامین است و می تواند محرک ابتلا به سردردهای میگرنی باشد، می توان جعفری سرشار از پتاسیم را بدون دغدغه در برنامه غذایی افرادی مانند شما که فشارخون بالایی دارند، گنجاند.آجیل های خام و خرما هم جزو بهترین منابع دریافت منیزیم محسوب می شوند. همچنین، مکمل های پتاسیم (به صورت قرص) و منیزیم (به صورت جوشان) هم در داروخانه ها موجودند که می توان با نظر و تجویز پزشک از آنها هم استفاده کرد.این طور به نظر می رسد که آبغوره به دلیل داشتن ویتامین ث می تواند باعث کاهش چربی و فشارخون شود. البته ذکراین نکته ضروری است که گرچه این چاشنی می تواند تا حدودی از افزایش کلسترول بد و کاهش کلسترول خوب و افزایش فشارخون جلوگیری کند ولی در موارد پرفشاری خون و چربی خون بالا مصرف آبغوره جایگزین دارو نخواهد بود و داروهای تجویزی پزشک نباید کم یا قطع شود، بلکه مصرف آبغوره می تواند در کنار درمان های استاندارد این بیماری ها مورد توجه قرار گیرد. ذکر این نکته نیزحائز اهمیت است که نگهداری و حرارت طولانی مدت آبغوره نیز از محتوی ویتامین ث و به تبع آن از خواص مفید آن می کاهد.
حفظ سلامت پوست
از خواص آبغوره برای سلامت پوست نمی توان چشم پوشی کرد. حفظ تعادل پوست در حالت اسیدی با استفاده از ماست ترش و سایر ترشی های طبیعی مثل آبلیمو، آب نارنج، آبغوره و غیره امکان پذیر می باشد. این مواد باید رقیق باشند در غیر اینصورت باعث تحریک پوست می شوند. می توانید از آبغوره تازه رقیق شده برای این عمل استفاده کنید.
داروی گیاهی درمان دیابت
چهل روز صبح ناشتا هر روز شش مثقال آبغوره را بنوشید. مرض قند یا دیابت را درمان میکند، از چاقی مفرط جلوگیری می نماید، برای مقابله با اسکوربوت نافع است.هر روز آبغوره را به تمام بدن خصوصاً به پشت و ناحیه ی کمر، شکم، کلیه ها و پاها خوب بمالید و مالش دهید و مدتی صبر کنید، بعد زیر دوش آب گرم بروید و بعد از حمام در آفتاب استراحت نمایید و یا حمام آفتاب بگیرید. کم خونی را برطرف می کند.
مصرف آبغوره در زنان باردار
مصرف کم آب غوره همراه با غذای روزانه در زنان باردار به حفظ جنین آنها کمک می کند اما این افرا باید توجه داشته باشند که مصرف بیش از حد آن ممکن است موجب سقط جنین شود. با وجود خواص آبغوره برای بدن، زنان باردار باید بطور محدود و به صورت چاشنی از این ماده غذایی استفاده کنند. از آنجا که یکی از خاصیت های آبغوره مدر بودن آن می باشد ممکن است سلامت جنین را به خطر بیاندازد.
خواص آبغوره برای کبد
کبد بطور طبیعی مزاج گرم و تر دارد، بنابراین سرد شدن آن بر اثر عوامل مختلف می تواند توانایی کبد را برای تحلیل و متابولیزه کردن چربی ها کم کند و موجب انباشته شدن چربی در بافت کبد و ایجاد کبد چرب شود. بنابراین مصرف ترشی ها به ویژه سرکه و آبغوره ، خوراکی های سرد مثل ماست، دوغ ترش، خیار و کدو هم باعث سرد شدن کبد می َشود که باید محدود گردند.آبغوره تقویت کننده کبد است.
خواص آبغوره بعد از غذا
خوردن ابغوره بعد از غذا مانع از جذب چربی نمیشود زیرا شما هر غذایی که میخورید ابتدا وارد معده میشود و عمل هضم چربی مقدار کمی در معده و در نهایت در روده باریک انجام میشود .اسید معده بسیار قوی تر از ابغوره است.چربی باید تحت تاثیر انزیم لیباز به واحد های کوچکتر تبدیل شود.بنا بر این از مصرف مواد خیلی چرب و سرخ کردنی اجتناب کنید.
خواص آبغوره وچربی خون
این طور به نظر می رسد که آبغوره به دلیل داشتن ویتامین ث می تواند باعث کاهش چربی و فشارخون شود. البته ذکراین نکته ضروری است که گرچه این چاشنی می تواند تا حدودی از افزایش کلسترول بد و کاهش کلسترول خوب و افزایش فشارخون جلوگیری کند ولی در موارد پرفشاری خون و چربی خون بالا مصرف آبغوره جایگزین دارو نخواهد بود و داروهای تجویزی پزشک نباید کم یا قطع شود، بلکه مصرف آبغوره می تواند در کنار درمان های استاندارد این بیماری ها مورد توجه قرار گیرد. ذکر این نکته نیزحائز اهمیت است که نگهداری و حرارت طولانی مدت آبغوره نیز از محتوی ویتامین ث و به تبع آن از خواص مفید آن می کاهد.یک متخصص داخلی با بیان این که تاکنون هیچ کشف و یا فرضیه اثبات شده ای مبنی بر کاهش چربی خون با استفاده از برخی مواد غذایی همچون آب غوره به دست نیامده است، گفت:متاسفانه در بسیای از موارد افراد با تصور این که این نوع مواد غذایی می تواند جایگزین دارو شود، داروهای خود را قطع می کنند.بابک رضایی با بیان این مطلب اظهار کرد:در چربی خون پایین، مصرف آب غوره و یا سبزی شوید می تواند تا حدودی مثمرثمر واقع شود اما در فشار خون بالا مصرف این مواد غذایی تغییری در میزان چربی خون ایجاد نخواهد کرد.هر چقدر دوست دارید چربی و شیرینی بخورید، اما هر روز یک استکان آبغوره هم بنوشید تا چربی خون تان هیچ وقت افزایش نیابد. اگر شما هم این باور را قبول دارید و چنین شیوه ای را در پیش گرفته اید باید بدانید دکتر زراتی می گوید این باورها پایه و اساس علمی ندارد و اشتباه است.به گفته این متخصص تغذیه، چربی ها به همان میزانی که مصرف می شود، در بدن ذخیره شده و مقدار زیادی آن باعث چاقی و افزایش چربی خون می شود. بنابراین مصرف چنین موادی به هیچ عنوان نمی تواند چربی خون را کاهش دهد یا چربی ها را هضم کند.از طرف دیگر، در صورتی که پزشک دارویی برای کاهش چربی های خون تجویز می کند، هیچ وقت خودسرانه نباید دارو را قطع کرده و فقط به مصرف غذاهای مناسب اکتفا کنید.
طرز تهیه آبغوره
1-غوره را بایستی دانه دانه کرد و چند بار چنگ زده آبکشی کنیم .
2 – غوره تمیز را به یکی از مراکز آبگیری می بریم .
3 -آب غوره فعلی را با پارچه تمیز صاف می کنیم .
4 – آب موجود را در ظرف مناسب می جوشانیم .
5 – در طول جوشیدن آب غوره با کفگیر زایدات را می گیریم .
6 – اگر می خواهیم آبغوره شفافی داشته باشیم بایستی بعد اینکه آب نصف شد از روی اجاق برداشته بگذاریم سرد شود . بعد آنکه املاح آن ته نشین شد آب صاف را جدا کرده جوشانده تا به یک ششم آب اصلی برسد . البته املاح را هم می توانیم مجددا صاف کنیم .
7 – می گویند بهترین غوره برای اینکار فخری می باشد .آب غوره را در بطری مورد نظر می ریزیم و درب آن را به طور کامل می بندیم تا هوا به داخل آن نفوذ نکند. در صورتی که بخواهیم آن را برای مدت طولانی نگهداری کنیم ، از ترکیب آب و آرد، خمیری تهیه کنید و دور درب را با خمیر می پوشانیم. همچنین می توانیم با نوار چسب های بسیار محکم درب بطری را به طور کامل پلمپ کنیم.
آبغوره را هرگز در معرض آفتاب قرار ندهید
قرار دادن آبغوره در معرض آفتاب اثرات زیانباری به همراه دارد.در صورت نگهداری آبغوره و آبلیمو در ظروف پلاستیکی و با توجه به اسیدی بودن این مواد، اسید، مواد پلاستیکی را تجزیه می کند و این مواد داخل آب لیمو و آبغوره شده و مصرف آن خطرناک است.هنگامی که ترشیجات، آبغوره و آبلیمو را در ظروف پلاستیکی ریخته به مرور زمان به صورت رگه رگه می شود و در نهایت باعث فساد آن شده و مصرف آنها برای سلامتی خطرناک است.قراردادن آبغوره در آفتاب نیز باعث ایجاد تغییرات شیمیایی در ترشی می شود و لازم است در قرار دادن مواد غذایی در آفتاب جداً جلوگیری شود.
